Preken

Berichten: 2109

Friesch Dagblad schreef:

Arjan Plaisier: ‘Preek bevindt zich in crisis’

Utrecht - Het gaat niet goed met de prediking in kerken in ons land. Dat vindt dr. Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland. ,,De crisis waarin de kerk verkeert, gaat niet voorbij aan de prediking.” Nederland is niet langer het land van de preken, zo vindt de secretaris van de grootste protestantse kerk van ons land.

Plaisier hield vorige maand in Bonn een lezing over de prediking in Nederland op een conferentie van de GEKE, de gemeenschap van protestantse kerken in Europa. Die lezing staat nu in een informatienota met recente toespraken van kerkbestuurders.

Ondanks dat ons land een eigen stichting heeft voor prediking, Passie voor Preken, er regelmatig proefschriften verschijnen over het onderwerp prediking, er een populaire preekwedstrijd is (dagblad Trouw) en zelfs jonge predikanten worden geworven voor het ‘product’ preek, zijn er heel wat negatieve ervaringen met wat zondags van kansels klinkt. Veel kerkgangers beoordelen ‘of het wel of geen goede dienst was’ aan de prediking.

De scriba ziet dat preken door verschillende oorzaken de ,,mist in kunnen gaan”. Bijvoorbeeld als de Bijbel niet meer echt gelezen en bestudeerd wordt. ,,Het gevolg is dat de predikant de eigen stokpaardjes berijd. De Schrift wordt niet gelezen omdat de predikant te druk is met van alles en nog wat, maar de core-business veronachtzaamt.”

Een ander oorzaak is dat de substantie ontbreekt: het evangelie als bevrijdende kracht van God. ,,Waar de substantie ontbreekt wordt preken praten. Er ontstaat een vacuüm dat opgevuld wordt met van alles en nog wat, maar het is brood dat niet verzadigt.” Bij een preek waar de persoon van de predikant buitenspel staat, is er ook een gerede kans dat die niemand bereikt. ,,De preek wordt formeel. Het verhaal kan dan nog wel kloppen, maar er klopt geen hart in.”

Moralistisch
Preken zijn ook vaak te moralistisch. ,,Er moet van alles. We moeten de wereld verbeteren, of nette burgers zijn, of perfecte christenen. Omdat we dat allemaal niet zijn of kunnen, krijgen al deze moraliteiten een sterk retorisch karakter.”

De kerk heeft, zo vindt scriba Plaisier, absoluut goede predikers nodig. ,,Hoe zullen ze geloven als ze niet gehoord hebben?” De kerkbestuurder wil dat preekkunde (homilitiek in jargon) een prominente rol krijgt in het nieuwe model van na- en bijscholing van predikanten.
De huidige tijd vraagt om een type prediking dat daarbij aansluit. ,,Het ritme zal in veel gevallen hoger moeten, de stijl directer. Een preek zal minder een betoog of een exegetische verhandeling moeten zijn.” Een preek moet zo goed in elkaar zitten dat ,,die ene vonk overslaat”.
Het zal, volgens Plaisier, nog hard werken worden om zo te preken ,,dat oren worden bereikt, hoofden aan het denken gezet, harten geraakt en handen en voeten in beweging worden gezet”. ,,Maar in dit werk staan we niet ‘onder de wet’, maar ‘onder het evangelie’. Het is blij werk.”
Het gesproken woord legt het in de moderne tijd vaak af tegen de beeldcultuur ,,We willen vermaakt worden en ons laten verstrooien. Toch moeten we doorgaan met de prediking. Vertellers blijven. We hebben een goed verhaal te vertellen. Het kan ook een zegen zijn dat er nog een plek is waar werkelijk iets wordt gezegd met het ‘oude’ middel van de taal.”

Hoe ervaren jullie de preken die je hoort?
En hoe meten jullie ‘of het wel of geen goede dienst was’?

Berichten: 1599

HENK710 schreef:

Hoe ervaren jullie de preken die je hoort?
En hoe meten jullie ‘of het wel of geen goede dienst was’?

In de gemeente waar ik kerk, is de prediking echt fijn. De hele dienst is trouwens gaaf. De liederen, het hele thema van een dienst....

Hoe ik dat meet..... meet t niet, ervaar het gewoon. Ik hoor ook geen preek van de dominee, maar God die zelf tot het hart spreekt. God die mijn hart raakt. Denk de hele week nog wel na over de dingen die gezegd zijn, die ik gevoeld heb. Halverwege de week.... yeah t is weer bijna zondag !!

Berichten: 107

HENK710 schreef:

Hoe ervaren jullie de preken die je hoort?
En hoe meten jullie ‘of het wel of geen goede dienst was’?

Ik hoor graag een preek die goed uitgediept gebracht wordt,maar toch geen leerdienst is. Op de zondag volgt weer de maandag en ga je weer de maatschappij in, en wat doe ik dan met mijn geloof. Kan ik er iets van meenemen, en in die zin, kan ik iets aan mensen die ik ontmoet laten zien wat een christen is, overbrengen wat ik heb gehoord, uitdragen dus.
Soms spreekt een preek
mij geweldig aan, en soms vind ik het helemaal niks. Dat hoeft niet aan de dominee te liggen, maar aan mijn eigen gemoedsgesteldheid, denk ik.
Ik hou van een mooie liturgie, goede liederen gekozen bij een preek, vind ik ook belangrijk.

Berichten: 655

JONATHAN890 schreef:

In de gemeente waar ik kerk, is de prediking echt fijn. De hele dienst is trouwens gaaf. De liederen, het hele thema van een dienst....

Hoe ik dat meet..... meet t niet, ervaar het gewoon. Ik hoor ook geen preek van de dominee, maar God die zelf tot het hart spreekt. God die mijn hart raakt. Denk de hele week nog wel na over de dingen die gezegd zijn, die ik gevoeld heb. Halverwege de week.... yeah t is weer bijna zondag !!

Heel herkenbaar Jonathan!

Berichten: 456

HENK710 schreef:

1. Hoe ervaren jullie de preken die je hoort?
2. En hoe meten jullie ‘of het wel of geen goede dienst was’?

Ik hoorde een paar dagen geleden een (stukje van een) interview met dr. Plaisier op Grootnieuwsradio, over hetzelfde thema als het hier geciteerde artikel...

De preek is voor mij cruciaal, maar tegelijkertijd ook onderdeel van een dienst. De volgende punten vind ik belangrijk in een preek:
* Christus moet centraal staan en niet wij als gelovigen...
* een preek is bestemd voor de gemeente, voor de gelovigen... Ik hou dus niet van een preek die lijkt te draaien om het komen tot Christus, hoewel daar wel een appel op gedaan 'moet' worden;
* uitleg die dichtbij de tekst of het tekstgedeelte blijft en diepgang; de tekst mag geen (kort) opstapje zijn naar een meer algemeen verhaal met geijkte zinsnedes...
* je hebt zgn. verstandspreken en doorleefde preken... Ik hou van de laatste en een beetje emotie/passie in de preek raakt/boeit me.
* actueel en praktisch, uit het leven gegrepen... zowel qua inhoud als ook qua woord- en zinkeuzes...

Tsja... wat is een 'goede' dienst... Als ik geraakt ben door het Woord? Als ik geraakt ben door het zijn in Gods huis, in de gemeenschap en de verbondenheid met de gemeenteleden? Als ik geraakt ben in het (massale) zingen van een lied?
Maar dat is misschien wel egoïstisch gedacht... Individualisme, zelfs in de gemeente...

Nogmaals, wat is een 'goede' dienst? Ik denk, een dienst waarin Gods aanwezigheid ervaren wordt. Door mij en/of door anderen... En die diensten zijn er veel!

Berichten: 456

Henk, je stelt ons wel vragen over de preek, maar ik ben eigenlijk wel benieuwd naar jouw antwoord op je twee vragen... Lachende smiley

Berichten: 2109

Liesbeth

Natuurlijk wil ik mijn antwoorden ook wel delen. Voor mij gaat het in een eredienst niet enkel en alleen om de preek. De eredienst als totaal is voor mij maatgevend, waarbij de ene keer een bepaald lied de nadruk kan hebben in de beleving, terwijl een ander moment het de preek is of 1 enkele opmerking uit de preek. Een goede preek is trouwens voor mij een preek waar mensen iets voor zichzelf uit kunnen halen ter bemoediging/opwekking. Maar nogmaals, het draait voor mij zeker niet enkel om de preek.

Berichten: 2215

Ik las ergens als de preek u soms teleurstelt, vergeet dan niet dat u in elk geval de zegen meekrijgt.
Dus het bezoeken van een eredienst is nooit voor niks, ook al heb je wel eens het gevoel dat je weinig mee krijgt.

Ik kan me verder ook helemaal vinden in wat Liesbeth schrijft over een 'goede' dienst. Ik merk dat het ook vaak aan mezelf ligt, hoe ik op een preek reageer. De ene keer sta ik er meer open voor, dan een andere keer.

Berichten: 134

Preken lijkt mij heerlijk.

Ik ram gelijk de kansel tot brandhout,vermoed ik.
Grote handen,en armen,moeten ook meewerken,in het vuur van de Heiligge Geest.
En de schapen wakker houden,desnoods brandmerken,op hun kont.
Rammen in vuur gaan,en laten donderen,onder de gewelven.
Daar houd je Kerk wel mee vol.
En ik doe dat beslist.
Bij brandmerken,denk ik over na,maar ook voor in staat dus.
En een Doopvont,zo groot als een zwembad,voor de volwassenen,voor hun berkering.
Ik maak er gelijk een Show van,in geestdrift.
Die dominees heb ik meegemaakt,in het vuur van hun verkondeging.

Berichten: 202

Eerst maar ff theologie gaan studeren dan he Romeo.
Pas dan mag je "ds"voor je naam zetten Knipoog smiley

Berichten: 202

MARIJAN072 schreef:

Ik las ergens als de preek u soms teleurstelt, vergeet dan niet dat u in elk geval de zegen meekrijgt.
Dus het bezoeken van een eredienst is nooit voor niks, ook al heb je wel eens het gevoel dat je weinig mee krijgt.

Ik kan me verder ook helemaal vinden in wat Liesbeth schrijft over een 'goede' dienst. Ik merk dat het ook vaak aan mezelf ligt, hoe ik op een preek reageer. De ene keer sta ik er meer open voor, dan een andere keer.

Het ligt idd ook vaak aan jezelf, aan wat je op dat moment aanspreekt.
Hoe je eigen gemoedstoestand is.
Hoe open je staat voor wat er van de kansel gezegd wordt.
Je mag aan het begin van de dienst ook altijd bidden voor het werk van de heilige geest in je hart, toch???
Soms staat je hart open en is daar ruimte voor, soms heb je gewoon ff je hart vol me andere dingen.

Berichten: 357

als jullie nou maar begrijpen dat als iemand iets van de kansel zegt of predikt, dit iets is in opdracht van God zelf ...

Berichten: 357

hoe je er op dat moment in staat, is aan je zelf ...
maar plsss ... doe er wat mee ... het is iemand die door God geroepen is ... simpel hé ... néé zó moelijk is het geloof niet ...

Berichten: 2463

INKA401 schreef:

als jullie nou maar begrijpen dat als iemand iets van de kansel zegt of predikt, dit iets is in opdracht van God zelf ...

Zo zou het wel moeten zijn, de praktijk leert echter dat dit heel vaak anders is. Lees voor de aardigheid het boek "macht en manipulatie, toch niet onder geestelijke leiders?!" van Jaap Bönker en Ton Wintels eens, misschien dat dan je ogen open gaan. Engeltje smiley